1965 yılında lunapark sektöründe üretim faaliyetlerine başlayan ve 1976 yılında Eskişehir’de lunapark işletmeciliğine adım atan Kılıç Lunapark, günümüzde hem üretim kabiliyetini artırarak global pazara sunuyor hem de her yaştan eğlence severe sunduğu hizmeti sürdürüyor. Yılın ilk sayısında kapak konuğumuz olarak dergimizde ağırladığımız Kılıç Lunapark Yönetim Kurulu Başkanı Kaya Kılıç ile eğlence sektörüne girdikleri günden bugüne dek sektöre katkılarını, global pazardaki konumlarını ve geleceğe dair büyüme hedefl erini konuştuğumuz keyifl i bir söyleşi gerçekleştirdik.
Kılıç Lunapark’ın kuruluş hikayesinden bahseder misiniz, kurulduğunuz günden bu yana eğlence sektörüne ne gibi katkılarda bulundunuz?
1965 yılından itibaren lunapark sektöründe faaliyetlerine devam eden şirketimiz, 1976 yılında Eskişehir ilinin en canlı ve önemli bölgelerinden biri olan Adalar Mevkii’nde lunapark işletmeciliği yapmaya başlamıştır. Eskişehir halkı için eğlence alanında yeni bir pencere açmış olan Kılıç Lunapark, şehrin cazibesine olan katkısıyla turizme ve dolaylı yoldan içe dönük göçe ciddi katkılar sağlamıştır. Çocuk, genç ve aile fark etmeksizin birçok yaş grubu için eğlence hizmeti sağlayan kuruluşumuz, bu alanda ülkemizde ve dünyada yapılan yenilikleri ve gelişmeleri yakından takip ederek daha güvenli ve çeşitli eğlence takımlarıyla insanları buluşturmuştur. Takım çeşitliliğinin ve boyutlarının artması neticesinde 1995 yılında önce Gökmeydan Mevkii’ndeki, ardından 2006 yılında hem canlı hem de geniş alan sunan Bağlar Mevkii’ndeki yerleşkesine taşınmıştır. Günümüzde halen çalışmaya devam etmektedir. İşletmeciliğin yanı sıra eğlence takımlarının Türkiye’nin çeşitli bölgelerine alış-satış ve kiralama faaliyetleriyle de ilgilenen Kılıç Lunapark, sektörde hatrı sayılır bir tecrübeye ve tanınırlığa ulaşmıştır.
Lunapark işletmeciliği dönemlerinde elde edilen teknik tecrübe ve kalifiye teknik personelin, zaman içerisinde bakım-onarım aşamalarında karşı karşıya kalınan kriz anlarında elde ettikleri üretim tecrübesi, şirket geleceğinin imalat alanında önünü açmıştır. İlgili uzmanlardan ve alanında tecrübeli mühendislerden teknik destek alan şirketimiz, 2003 yılında ilk eğlence takımının üretimini tamamlamıştır. Bir süre Türkiye pazarı için üretim yapan Kılıç Lunapark, yoğun talep ve yurt dışı pazarındaki talepleri karşılayabilmek için Eskişehir Organize Sanayi Bölgesi’nde kapalı ve açık alanları bulunan, taleplere uygun bir yerleşkede üretime devam etmeye başlamıştır. Fabrika kurulumuyla birlikte, araştırma ve geliştirme çalışmalarına hız vermiş ve takım çeşitliliği ile güvenilirliği konusunda ilerleyiş kaydetmiştir. Halihazırda bünyesinde bulunan teknik kadrosu ve yan sanayi firmalarıyla birlikte 30 çeşit eğlence takımının imalatını sürdürebilmektedir.
Kılıç Lunapark olarak 2023 yılı genelinde yurt içi ve yurt dışında hayata geçirdiğiniz yatırım ve projeleriniz neler oldu? Ekonomik dalgalanmalar yatırımlarınızı nasıl etkiledi? Sürdürülebilirlik ve verimlilik odağında nasıl bir vizyon geliştirdiniz?
Eğlence araçları imalatına devam ettiğimiz süreçte, Avrupa pazarında bilinirliğimizin ve yurt dışındaki iş ortaklarımızın bize olan güven artışının sonucu olarak; sipariş sayısında ciddi artış söz konusu oldu. Bu durum Eskişehir Organize Sanayi Bölgesi’ndeki yerleşkemizin artık ihtiyaçlarımızı karşılamaması sonucunu doğurdu. Fabrika içi düzen ve tertip sağlamak, üretimi birçok farklı koldan eşzamanlı ilerletebilmek adına yeni bir yerleşkeye geçmek gerekmekteydi. Araştırmalarımız neticesinde, aynı cadde üzerinde daha geniş ve uygun alanlara sahip bir fabrika bina ve arazisini bünyemize kattık. Taşınma sürecinde hem siparişleri yetiştirmek hem de taşınma esnasında üretimin sekteye uğramaması adına bir süre iki yerleşkede de faaliyet gösterdik. Yıl sonu itibariyle ise yeni fabrikamızda üretimimize devam etmeye başladık.
2023 yılı içerisinde aralarında Fransa, İspanya, Kazakistan, Cezayir ve Türkiye olmak üzere üç ayrı kıta, 4 ayrı ülkeye 30’u aşkın eğlence takımı ihracatı yapmış bulunmaktayız. Tüm takımların kurulumunu anahtar teslim gerçekleştirebilmiş olmanın haklı gururunu yaşıyoruz.
Lunapark sektöründe, yurt içinde veya yurt dışında pazarın talepleri genellikle değişken seyreder. Her ne kadar standart takımlar üretsek de herhangi bir sipariş öngörüsü yapmak neredeyse imkansızdır. Çeşitli iyileştirmeler ve güncellemeler de işin içerisine girdiğinde, malzeme stoğu gibi piyasa hareketliliğinden korunma yöntemleri gerçekleştirmek bizim için stratejik bir hamle olmaktan çıkmaktadır. Bir lunapark takımı için yüzlerce çeşit malzeme ve bu malzemelerin onlarca tedarikçisinin olduğunu düşünürsek, birçok maaliyet kalemini aynı anda yönetmek, güncel piyasalara göre pozisyon almak, günümüz ekonomisinde elbette bizi oldukça zorlayan unsurlardan oldu. Ancak sektörde nesiller boyunca süregelen tecrübemiz neticesinde süreci iyi yönetebildik diyebiliriz.
Kılıç Lunapark olarak kurulumunu gerçekleştirdiğiniz eğlence alanlarının ziyaretçilerin bireysel ve sosyal gelişimine sağladığı katkıdan bahseder misiniz?
İnsan zihni tehlikeli durumların var olduğu anları, sakin ve tehlikesiz anlara göre daha detaylı kaydeder ve tekrar gerçekleşme ihtimaline karşı bunu hafızada daha uzun tutar. Bunun nedeni hayatta kalma içgüdüsüdür. Beyin, siz farkında olmadan bir kavga esnasında masada duran bardağın deseni dahil olmak üzere birçok detayı kaydetmiştir. Bunu gelecekte karşılaşabileceğimiz olası tehlikeli durumları önceden sezebilmek adına yapmaktadır. Ancak beyin gerçekten ölümle veya tehlikeli bir durumla mı karşı karşıya, yoksa lunaparkta bir salınım hareketi mi yapıyor ikisinin arasındaki farkı göz ardı eder. Riskin olduğu her yerde nasıl adrenalin salgılıyorsa, kaydederken de ayrım yapmadan kaydeder. Bahsi geçen durum neticesinde, bir lunapark takımında iken, sevdiklerinizin mutlu görüntüleri dahil olmak üzere birçok an, hatıralarınızda yer etmiş olur. İnsanların normal hayatlarında tehlikeli durumlara düşmeden yaşayamayacakları duyguları yaşatması, çocuklar için masal dünyasında hissi vermesi, genellikle unutulmayacak hatıralar oluşmasını sağladığından ziyaretçilerin yıllar sonra dönüp baktıklarında o ayları veya yılları güzel hatıralarla anması, geçmişini tartarken karamsarlıktan uzak bir profil oluşturmasına yardımcı olmaktadır. Elbette sosyal yaşamınızda da kahkahalarla dolu birçok an yaşayabilirsiniz, ancak çoğu zaman bu hatıralarınız zamana gömülüp kaybolur.
Eğlence alanları denildiğinde akla ilk gelen de güvenlik önlemleri oluyor, lunapark alanında yer verdiğiniz ekipmanların teknik ve güvenlik özelliklerinden söz eder misiniz?
Firma olarak “önce insan” mottosunu benimseyerek başladığımız yolculukta, çizgimizden taviz vermeden devam etmekteyiz. İnsan hayatını bilinçli olarak tehlike durumuna sokan makineler üretmenin verdiği sorumluluk ve bu sorumluluğun tasarım ve üretim aşamaları üzerindeki etkisi oldukça yüksek tutulmaktadır. Tasarım aşamasında makinelerin dinamik ve statik yük altında yaklaşık davranışlarını göz önünde bulundurarak oluşturulan eskiz çalışmalarımızı, lisanslı tasarım programları kullanarak dijital ortama aktarıp, karşılaması gereken yük miktarlarının kat ve kat fazlası yüke maruz bırakarak simüle etmekteyiz. Dijital ortamda tasarımı ve simülasyonu tamamlanan makineler üretim esnasında anbean kontrol edilerek sac-profil ve talaşlı malzemelerin kaynak işlemleri yapılır. Ardından montajı tamamlanan takımlar aşırı ve dengesiz ağırlıklarla, olası en kötü senaryo ile test edilir. Testler esnasında birden fazla açıdan video kaydı alınır. Bu kayıtlar daha sonra mühendis ekibi tarafından incelenir ve test kontrol formunda olası durumlar işaretlenir. Planlananın dışında bir hareket veya ses söz konusu ise raporlanır. Lunapark takımlarında tasarım yapılırken dikkat edilmesi gereken hususlar, kontrol dışı hareket olmaması yönündedir. Bir makine simülasyon dışında bir kuvvete maruz kalıyorsa, bu bütün hesaplamaları tekrar gözden geçirme sebebidir. Test sırasında kazaya denk gelmemiş olmak, takımın güvenli olduğunu göstermez. Makinenin tüm elemanlarının ayrı ayrı ömür hesabının yapılması gerekmektedir. Ekstra gerilim oluşması bu hesapların girdilerinde ciddi değişiklikler yaratabilir. Eğer test sırasında öngöremediğimiz bir hareket veya ses tespit edilirse, öncelikle bu durumun nedeni tespit edilir. Tespit edilen durumların makine üzerindeki etkileri araştırılır ve hesaplanır. Makinenin güvenlik prosedürlerine uymadığı durumlarda makine ya tamir edilir ya da yeniden üretilir.
Tasarım ve üretim aşamalarında ne kadar güvenlik önlemlerine dikkat edilse de makinenin işletmeciliğini üstlenen firmanın da bu konuda aynı hassasiyeti göstermesi gerekmektedir. Firma olarak teslimini gerçekleştirdiğimiz her lunapark takımı için “Risk Analiz Raporu”, “Statik Analiz Raporu”, “Kullanım Kılavuzu” ve “Bakım Kılavuzu” belgelerini beraberinde iş ortaklarımıza teslim etmekteyiz. Bahsi geçen belgelerde, risk seviyesini minimumda tutabilmek adına talimatlar özellikle belirtilmektedir.
Lunapark sektöründe zaman geçtikçe sektöre entegre edilen ve gelişmekte olan sistemlerin başında otomasyon sistemi gelmektedir. Otomasyon sistemleri eğlence takımlarının hareket kontrolü ile sektöre giriş yapmış, daha sonra güvenlik protokollerindeki insani hataların olabildiğince önüne geçmiştir. İnsan faktörünü denklemden tam anlamıyla çıkarmak imkânsız olsa da, ziyaretçileri ve operatörü kontrol altında tutmak daha güvenli eğlence ortamı oluşturmaktadır.
Değişen tüketici ve eğlence alışkanlıkları doğrultusunda 2024 yılında alacağınız aksiyonlar neler olacak, hangi strateji ve hedefl erle yatırımlarınızı şekillendireceksiniz?
Hızlı tüketen ve sürekli yeni eğlence arayışları içerisine giren bir dünyaya evriliyoruz. İnsanlar artık tek bir adım dahi atmadan birçok şeye ulaşabiliyor; eğlenebiliyor, bilgi sahibi olabiliyor, alışveriş yapabiliyor vb. birçok konuda artık hız çok ön planda. Bu sanal dünya hızı, toplum üzerinde çeşitli alışkanlıklara sebebiyet veriyor ve değişim arzusu sürekli körükleniyor. Değişim ve yenilenme gibi alanlarda da görsel yenilikler ve mekanik geliştirmeler yapma sorumluluğu bizlere düşüyor. İş ortaklarımızın işletmelerini güncel ve ilgi çekici tutma sorumluluğunun bilincinde hamleler yaparak AR-GE çalışmalarımızı gerçekleştiriyoruz ve var olan makinelerin yenilenmesi için çözüm ortaklığı hizmeti veriyoruz.
2024 yılında eğlence sektöründeki yeni trendler neler olacak, sektörde farklılaşan nelere tanıklık edeceğiz?
Lunapark işletmeleri için çeşitlilik önem arz etmektedir. 2024 yılında halihazırda çalışmakta olan bir lunapark işletmecisi ana takımların haricinde küçük takımlar kullanarak alandan tasarruf edip, çeşitliliği artırmak ve ziyaretçilerin ilgisini canlı tutmak isteyecektir. Bu durum ise küçük boyutlu takımlara olan talebi artıracaktır. Firmamız gibi eğlence takımı sağlayıcıları ise buna ayak uydurmak zorundadır. Kılıç Lunapark olarak yeni ürünler geliştirerek ürün çeşitliliğini artırabildiğimiz gibi, aynı zamanda iş ortaklarımıza çeşitli opsiyonlar sunmaktayız.
Her sektörde olduğu gibi lunapark sektörü de gelişen teknolojiden faydalanacaktır. Dijitalleşme her geçen gün sektöre daha çok dahil edilecektir. Sektörde öncelik can güvenliği olarak görüldüğü için, hata olasılığını minimum oranda tutmak birincil görev olacaktır. Tüm şartlar sağlandığında takımlara kartlı geçiş sistemi entegre edilip, tek bir kontrol merkezinden işletmenin tamamı kontrol edilebilir. Bu tarz projelerle işletme maliyetlerinde ciddi azalmalar gözlenebilir. Önümüzdeki yıl veya yakın gelecekte bu işletme yönetimi sistemlerinin yaygınlaşacağını öngörmekteyiz.
Son olarak eklemek istedikleriniz nelerdir?
Lunapark makineleri üreten, işleten bir firma olarak ziyaretçilerimize şunları söylemek isteriz; hiç şüpheniz olmasın ki ziyaretçilerimiz ve iş ortaklarımızın ziyaretçileri hiç düşünmeden eğlenebilsin diye, bizler çok fazla düşünüyoruz. Her detayın hayati önem arz ettiğinin bilincinde, geçmişe ve geleceğe mutlu yüzler inşa etmeye devam edeceğiz.
