AVM’ler, yoğun insan trafiği ve geniş kapalı alanları nedeniyle doğru iklimlendirme ve havalandırma sistemlerine ihtiyaç duyan kompleks yapılar arasında yer alıyor. Form Grup, bu gereksinimlere cevap verebilmek adına enerji tasarrufunu ve çevresel sürdürülebilirliği ön planda tutan projeler geliştiriyor. Form Endüstri Ürünleri Firması Satış Sonrası Hizmetler Genel Müdür Yardımcısı Mükremin İlhan ile bir araya geldiğimiz Ocak sayımızda, AVM’lerdeki iklimlendirme ve havalandırma sistemlerinde verimliliği artırmak için hayata geçirdikleri yeni nesil teknolojileri ve detaylarını konuştuk.
Form Grup olarak enerji verimliliği yüksek sistemleriniz ve çevre dostu çözümlerinizle sektörde nasıl bir fark yaratıyorsunuz? 2024 yılında AVM’lere yönelik uyguladığınız projelerinizde bu özelliklerin nasıl bir rol oynadığını paylaşabilir misiniz?
Enerji kaynakları ile ilgili çok ciddi sıkıntıların yaşandığı günümüzde 60 yıllık tecrübe ve teknik bilgi birikimimizle “yenilenebilir enerji kaynakları” ve “iklimlendirme” ile ilgili müşterilerimizin taleplerine verimli mühendislik çözümleri sunmakta, bu amaçla iklimlendirme ve yenilenebilir enerji alanındaki yüksek kaliteli ve verimli ürünlerin, imalat, temsilcilik, satış, servis ve bakım hizmetlerini gerçekleştirmekteyiz.
İzmir Pancar Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan fabrikamız bünyesinde enerji verimliliği yüksek yeni teknoloji klima sistemlerine yatırım yaparak bu konudaki bilgi birikimlerimizi piyasayla paylaşmaktayız.
Özellikle AVM iklimlendirme alanında Türkiye’nin en deneyimli firmalarından biri olarak, proje bazında işletmelerinin faaliyet alanı ve gereksinimleri özelinde çeşitli teknik çözüm alternatiflerini müşterilerimize sunarak o projenin en verimli şekilde tasarlanmasına katkı sağlıyoruz.
AVM’ler, geniş ve kapalı alanlarıyla yoğun insan trafiği barındıran mekanlardır. Bu sebeple AVM’lerde iklimlendirme ve havalandırma sistemlerinin doğru bir şekilde tasarlanması ve uygulanması büyük önem taşır.
AVM iklimlendirme sistemlerinin temel amacını, taze hava çözümleri ve yüksek verimli ısıtma veya soğutma sağlamak ve bu süreci sürekli ve sağlıklı bir döngü halinde devam ettirmek şeklinde özetleyebiliriz. Bu döngüyü sağlarken yapılması gerekenleri şu şekilde özetleyebiliriz; temiz ve sağlıklı bir iç havayı sağlamak için havadaki kirleticileri filtrelemek, içerideki kirli havanın taze hava ile yer değiştirmek amacıyla tamamı ya da bir kısmını dışarı atarak yeterli hava değişimlerini sağlamak ve bunu yaparken, aynı zamanda iç mekanın sıcaklık ve nem seviyesini optimal düzeyde tutarak ısı ve nem kontrolünü sağlamak.
Bu sistemlerin doğru ve etkin bir şekilde kullanılması ziyaretçilere ve çalışanlara sağlıklı, konforlu ve güvenli bir ortam sunduğu gibi, genel müşteri deneyimi açısından da büyük önem taşımaktadır. AVM havalandırma sistemlerinin maliyetlerini etkileyen çeşitli faktörler bulunmaktadır. Ekipman maliyeti, kurulum maliyeti ve bakım/işletme maliyetleri ana maliyet bileşenleridir. Ekipman maliyeti, fanlar, filtreler, hava kanalları ve ısıtma-soğutma üniteleri gibi bileşenlerin kalitesine ve teknolojisine bağlı olarak değişir. Kurulum maliyeti ise işçilik ve montaj gereksinimlerine göre belirlenir. Profesyonel kurulum, sistemin uzun ömürlü ve verimli çalışmasını sağlar.
Bakım ve işletme maliyetleri, düzenli bakım faaliyetleri (filtre değişimi, sistem temizliği, kontrol, onarım ve yedek parça ihtiyaçları) ve enerji tüketimini içerir. Enerji verimli sistemler, işletme maliyetlerini düşürür. Merkezi havalandırma sistemleri geniş alanlarda yüksek enerji verimliliği sunar. Yatırımın geri dönüşü sistemin kullanım süresine bağlı olarak değişir ve sağladığı yıllık enerji tasarrufu kullanım süresi avantajlarıyla değerlendirilmelidir. AVM iklimlendirme sistemleri, doğru seçim yapıldığında hem işletme maliyetlerini düşürür hem de müşteri memnuniyetini artırarak yatırımın geri dönüşünü hızlandırır.
Form Grup olarak en deneyimli ve güçlü olduğumuz uygulamalarımızın başında AVM’ler gelmektedir. AVM’lerde yüksek verimli bir uygulama sağlamak için tercih edilen ısı pompaları, paket klimalar ve soğutma kuleleri konusunda imal ettiğimiz ürünlerimizin yanı sıra, bu alanda dünyanın önde gelen en büyük ve en iyi imalatçılarıyla çalışıyoruz. Türkiye’de yapılan AVM’lerin % 50’sinden fazlasına cihaz temin ediyoruz.
Isı pompası sistemleri sayesinde özellikle geçiş mevsimlerinde sistem kendi içinde ısı geri kazanım yaparak yüksek enerji verimliliği sağlar. AVM’ler ısı pompası kullanan mağazalar, bağımsız olarak ısıtmasoğutma yapabilme ve kontrolünü elinde bulundurmaları açısından çok büyük bir avantaj sağlamaktadırlar.
Mağaza sahiplerinin harcadıkları enerji kadar fatura ödüyor olmaları, enerji kaynaklarının ekonomik kullanılmasına ve ilave verimliliğine katkı sağlamaktadır.
AVM’lerdeki iklimlendirme ve havalandırma sistemlerinde, özellikle kış aylarında verimliliği artırmak için hangi yeni nesil teknolojileri hayata geçiriyorsunuz? Bu teknolojilerin müşteri deneyimine ve iç mekan konforuna etkileri nelerdir?
Isı pompası, enerji tasarrufu sağlayarak ısıtma ve soğutma ihtiyaçlarını karşılayan yenilikçi bir teknolojidir. Isı pompası, düşük sıcaklıktaki bir kaynaktan aldığı ısıyı yüksek sıcaklıktaki bir ortama transfer eder. Bu cihazların enerji tasarrufu ve çevre dostu özellikleri Türkiye’de giderek daha fazla tercih edilmelerini sağlamaktadır. Hükümet teşvikleri ve enerji verimliliği projeleriyle ısı pompalarının kullanımı da teşvik edilmektedir.
Form Şirketler Grubu olarak AVM projelerinde hemen her türlü ısı pompası uygulamasını tasarladık ve hayata geçirdik. Bu projelerde özellikle geçiş mevsimi ve kış aylarındaki enerji kullanımını minimize edecek şekilde planlamalarda bulunduk.
Bu projelerimizde hava, su ve toprak kaynaklı ısı pompalarıyla birlikte kapalı tip veya açık tip soğutma kuleleri kullandık, ortak alanların şartlandırılmasında ise hava veya su soğutmalı paket tipi Rooftop ürün kullanımlarında bulunduk.
Bazı projelerimizi örnek verecek olursak
-Torunlar GYO tarafından İkitelli’de inşa edilen LEED yeşil bina sertifikasına aday olan AVM, konut ve ofisten oluşan, Türkiye’nin en büyük karma projesi Mall of Istanbul‘da free cooling modüllü su kaynaklı ısı pompası sistemi uygulanmış, hava soğutmalı ve su soğutmalı ısı geri kazanımlı Rooftop ve kapalı tip soğutma kulesi kullanılmıştır. Özellikle geçiş mevsimlerinde ve kış aylarında, iç kısımdaki dükkanların ısı pompaları soğutmaya, dış cephedeki dükkanların ısı pompaları ısıtmaya çalışmaktadır. Bu durumda kule ve kazan ya çok az ya da hiç devreye girmemektedir. Dış hava sıcaklığının 24 °C ’nin altına düştüğü durumlarda free cooling devreye girmekte, soğutma dış hava ile yapılmaktadır. Enerji kaynaklarının kısıtlı olduğu dünyamızda dış havayı kullanarak free cooling soğutma yapmak tesislerin işletme maliyetini azaltacak, verimliliklerini artıracaktır.
-2011 yılında açılan Antalya Terracity AVM’de gerçekleştirilen tamamı yer altı suyu kaynaklı ısı pompası sistemi uygulaması ise hem Türkiye’nin hem de Avrupa’nın en büyük uygulamalarından biri. Yüksek verimlilik sayesinde işletme maliyetlerinde bölgedeki diğer AVM’lere oranla %50-80 oranında daha avantajlıdır. Projenin en önemli özelliği, AVM’nin iklimlendirme ihtiyacının tamamı olan 12.000 kWh soğutma ve ısıtma yükünün doğal kaynak suyuyla sağlanmasıdır. Yapılan proje hesapları ve değerlendirmelerle amorti süresi 1- 1,5 yıl olarak hesaplanmış ve sistemin su kaynaklı ısı pompası olarak kurulmasına karar verilmiştir. Hem soğutma hem de ısıtmanın aynı anda ve bağımsız yapıldığı zamanlarda sistem kendi kendine ısı geri kazanım yaparak oldukça yüksek verimle çalışmaktadır.
-İstanbul Meydan AVM; 50.000 m2 kiralanabilir alanı, toprak kaynaklı ısı pompası sistemiyle yenilenebilir enerji kullanımı, sürdürülebilirlik ve aynı zamanda 30.000 m2’lik yeşil çatı yapısıyla yeşil bina konseptinde yapılmış, gerek mimarisi gerekse kullandığı teknolojiler açısından pek çok ödülle onurlandırılmıştır. Bu AVM’de toprak kaynaklı sistemde derinlikleri 80-150 metre arasında olan 208 adet sondaj kuyusu ile toplamda 18.000 metre kuyu açıldı ve kuyulara yerleştirilen U tip borulama ve tesisat odasına kadar giden yatay boru hatları ile yaklaşık 40.000 metre borulama yapıldı.
