Araştırma

Geleceğin ‘Deneyim Merkezleri’ Avmler

Alışveriş merkezleri artık sadece ticaret noktaları değil. Türkiye’nin dört bir yanındaki AVM’ler, sosyal buluşmaların, kültürel etkinliklerin ve modern tüketim alışkanlıklarının şekillendiği alanlar olarak kent yaşamına yeni bir boyut kazandırıyor.

Türkiye genelinde 2025 Ocak verisine göre yaklaşık 447 AVM bulunuyor ve bu merkezler, büyük şehirlerden orta ölçekli kentlere kadar ekonomik ve sosyal yaşamı etkiliyor. AVM’ler, şehirlerin farklı bölgelerinde hem ulaşılabilirliği artıran hem de sosyal buluşma noktası yaratan “mikro merkezler” olarak işlev görüyor.

Uzmanlar, AVM’lerin kent dokusunda yeni dinamikler yarattığını ve şehir içinde küçük ekonomik ve sosyal çekim alanları oluşturduğunu belirtiyor. Bu durum, yerel ekonomiyi canlandırırken farklı sosyoekonomik grupların bir araya gelmesine de zemin hazırlıyor.

Amazed carefree preschool children playing together on indoor playground with colored plastic balls. Safety attraction equipment in game center for kids relaxation

Tüketim kültürünü şekillendiriyor

Türkiye’deki AVM’ler, modern tüketim alışkanlıklarının ve kültürel eğilimlerin belirleyicisi hâline geldi. Özellikle gençler ve aileler, alışverişi yalnızca ürün edinmek için değil, sosyal ve kültürel deneyim yaşamak için de tercih ediyor. Aileler için AVM’ler, çocuklarıyla birlikte vakit geçirebilecekleri güvenli ve eğlenceli alanlar sunuyor. Çocuk oyun alanları, atölyeler ve etkinlikler sayesinde aileler, alışverişin ötesinde sosyal bir deneyim yaşayabiliyor. Gençler ise AVM’lerdeki kafeler, sinema salonları, konser ve performans alanları sayesinde arkadaşlarıyla bir araya gelip sosyal ağlarını güçlendirebiliyor.

Sosyal hayata katkı

AVM’ler ayrıca farklı sosyoekonomik ve kültürel grupları bir araya getiren birer sosyal köprü görevi görüyor. Sanat sergileri, kültürel etkinlikler ve festival programları, ziyaretçilere yeni deneyimler sunarken, farklı yaş ve yaşam tarzlarına sahip bireylerin ortak alanlarda buluşmasını sağlıyor. Bu durum, sosyal izolasyonu kırmaya, şehir yaşamında sosyal etkileşimi artırmaya ve kentlerin daha canlı bir toplumsal dokusuna katkıda bulunuyor.

Öte yandan, AVM’ler şehir içi ulaşım noktalarına yakın konumlandıkları için, insanların bir araya gelmesini kolaylaştırıyor ve kentte sosyal hareketliliği artırıyor. Toplumsal etkinliklerin ve deneyim odaklı aktivitelerin merkezi hâline gelen AVM’ler, şehir sakinleri için sadece alışveriş değil, sosyal yaşamın da merkezi hâline geliyor.

Uzmanlar, Türkiye’deki AVM’lerin gelecekte klasik perakendenin ötesine geçerek “deneyim merkezleri” hâline geleceğini öngörüyor. Artırılmış gerçeklik uygulamaları, sanal deneme kabinleri ve interaktif etkinlikler, ziyaretçilere yalnızca alışverişin ötesinde deneyimler sunacak. Böylece AVM’ler, farklı şehirlerde yaşayan tüketiciler için sosyal ve kültürel buluşma noktaları olarak öne çıkacak.

Yerel markaların ve küçük işletmelerin AVM ekosistemine daha fazla entegre olması, ekonomik çeşitliliği artıracak ve tüketici alışkanlıklarını yeniden şekillendirecek.