Türkiye’de franchise sektörünün dönüm noktalarını ve son yıllardaki değişimini değerlendiren Franchise Uzmanları CEO’su Zeynel Akyol, franchise ekosisteminde hangi sektörlerin öne çıktığını ve sebeplerini de Şubat sayımızda okurlarımızla paylaştı.
Türkiye’de franchise sektörünün son yıllardaki gelişimini nasıl değerlendiriyorsunuz, sektörün dönüm noktaları neler oldu?
Sektörün dönüm noktalarından biri, 1980’lerde uluslararası markaların Türkiye’ye girişiyle başlayan süreç oldu. 1990’larda yerel markaların da franchise modelini benimsemesiyle sektör daha da büyüdü. 2010’lu yıllarda ise sosyal medya ve mobil teknolojilerin yaygınlaşmasıyla birlikte dijitalleşme, sektörün önemli bir gündemi haline geldi. Pandemi süreci, sektör için beklenmedik bir dönüm noktası oldu. Tüketici davranışlarındaki değişim, online sipariş ve teslimat sistemlerinin hızla yaygınlaşmasına neden olarak sektörü dijitalleşmeye zorladı. Birçok franchise işletmesi, bu süreçte esnek çalışma modelleri, temassız ödeme sistemleri ve yeni pazarlama stratejileri geliştirerek krizi fırsata çevirmeyi başardı.
Gelecekte yapay zeka, otomasyon ve sürdürülebilirlik gibi teknolojik gelişmeler, franchise sektörünü daha da şekillendirecek. Kişiselleştirilmiş hizmetler, robot teknolojileri ve çevre dostu uygulamalar, sektörün geleceğinde önemli bir yer tutacaktır. Türkiye’deki franchise sektörü, genç nüfus, artan gelir düzeyi ve gelişen e-ticaret altyapısı sayesinde dünya genelinde önemli bir oyuncu olma potansiyeline sahip. Ancak, sektörün daha da büyümesi için düzenleyici çerçevenin güçlendirilmesi, franchise veren firmaların şeffaflığının artırılması, şirketlerine yatırım yapması ve girişimcilere yönelik desteklerin geliştirilmesi gerekmektedir.
Franchise almak isteyen girişimciler hangi sektörlere yönelmeli? Özellikle hangi sektörler öne çıkıyor ve neden?
Girişimciler, franchise yatırımı yapmadan önce kendi ilgi alanlarını, bütçelerini ve sektördeki mevcut trendleri dikkatlice değerlendirmelidir. Günümüzde franchise modellerinde öne çıkan bazı sektörler şunlardır:
- Gıda ve İçecek: Gıda, temel bir insan ihtiyacı olduğu için bu sektör her zaman popülerliğini koruyor. Özellikle sağlıklı beslenme trendleri, organik ürünlere olan talep ve farklı mutfak kültürlerine olan ilgi, bu sektördeki büyümeyi hızlandırmaktadır. Kahve dükkanları, fast food zincirleri, sağlıklı atıştırmalıklar sunan mekanlar ve özel lezzetlere odaklanan restoranlar, bu sektörde öne çıkan franchise modelleri arasında yer almaktadır.
- Eğitim: Özellikle okul öncesi eğitim, dil kursları ve online eğitim platformları gibi alanlarda franchise fırsatları hızla artmaktadır. Ebeveynlerin çocuklarının eğitimine verdiği önem ve dijitalleşmeyle birlikte online öğrenmenin yaygınlaşması, bu sektörü cazip hale getirmektedir.
- Kişisel Bakım ve Wellness: Sağlıklı yaşam trendlerinin güçlenmesiyle birlikte kişisel bakım ve wellness sektörüne olan ilgi artmaktadır. Spor salonları, güzellik merkezleri, kozmetik gibi işletmeler, bu sektörde franchise almak isteyenler için potansiyel fırsatlar sunmaktadır.
- E-ticaret ve Lojistik: Dijitalleşmenin hızlanmasıyla birlikte e-ticaret ve lojistik sektörleri de önemli bir büyüme potansiyeli taşımaktadır. E-ticaret platformları, lojistik şirketleri ve online satış mağazaları, bu sektörde franchise almak isteyenler için cazip seçenekler olabilir.
