Enerjinin dijitalleşmesi dönüşümünü yönlendirecek iş modelleri ve yazılımlarla önümüzdeki 10-15 yıllık süreçte büyük başarı sağlamayı öngördüklerini belirten Zorlu Enerji Ticaret Genel Müdürü İnanç Salman; ZES olarak dünyada sayılı, Türkiye’de ise CarPlay uygulamasını hayata geçiren ilk elektrikli araç şarj istasyonu operatörü olduklarını açıkladı. Salman’ı ağırladığımız Ekim sayımızda, 5. yaşına giren ZES’in sektördeki yenilikçi ve inovatif yaklaşımlarını konuştuk.
Türkiye’de elektrikli araç sayısı ve kullanıcı oranın hızla artış kaydettiği bir dönemden geçiyoruz. 5 yılda başta sosyal alanlar olan AVM’ler, oteller, konutların yanı sıra otoyollarda toplam 4 binin üzerinde soket sayısına ulaşan ZES’in önümüzdeki yıllarda elektrikli araç sayısının daha çok yaygınlaşmasıyla ulaşacağı konum hakkında neler söylersiniz?
Daha sürdürülebilir bir gelecek için elektrikli araçlara talep hızla artmaya devam ediyor. Bataryalı elektrikli araçlar (BEV’ler) ve plug-in hibrit elektrikli araçlar (PHEV’ler) dahil olmak üzere elektrikli otomobil satışları geçtiğimiz yıl dünya genelinde yüzde 55 artışla 10 milyonu aştı. Böylelikle sadece 5 yıl içinde, elektrikli araç satışları 1 milyondan 10 milyonun üzerine çıktı. Türkiye de bu değişimin gerisinde kalmıyor. TÜİK verilerine göre 2022 yılında elektrikli araç sayısı önceki yıla göre yüzde 132,2 arttı. 2022 yılında 14 milyon 269 bin 352 olan trafiğe kayıtlı araç sayısının yüzde 0,9’u hibrit, yüzde 0,1’i ise elektrikli oldu. Türkiye’de on yıl sonra 2,5 milyon elektrikli aracın trafiğe çıkması öngörülüyor.
Biz de elektrikli araç şarj istasyonu satışı, kurulumu ve işletmesi yapan ZES şirketimiz ile ilk günden itibaren Türkiye’deki şarj istasyonu ağını genişleterek büyütüyoruz. Kurulduğumuz 2018 yılında Türkiye’de satılan elektrikli araç sayısı 155 iken 2019’da bu sayı 222’ye, 2020 yılında 844’e, 2021 yılında ENERJİ www.mallreport.com.tr 2 bin 849’a ve 2022 yılında 8 bin 210’a çıktı. Bu büyük dönüşümle elektrikli şarj istasyonları da hızla yaygınlaşıyor ve hayatın her noktasında yerini almaya devam ediyor. Türkiye’de sayısı 6 bin 500’e ulaşan elektrikli araç şarj ağının bu yıl sonunda 10 bin üniteye ulaşması bekleniyor.
Düşük karbonlu ekonominin bir parçası olarak geleceğin teknolojilerine odaklanan portföy ve çözümlerimizle, kapsama alanını her geçen gün genişlettiğimiz elektrikli şarj istasyonlarımızla sektörel dönüşüme öncülük eden bir şirket olarak Türkiye’nin 81 ilinde sayısı 4 bine yakın soketle elektrikli otomobil sürücülerine kesintisiz sürüş hizmeti sağlamak için çalışıyoruz.
5. yaşınızda elektrikli araç şarj istasyonlarıyla ilgili hayata geçirdiğiniz yenilikçi ve inovatif yaklaşımlarınız neler olacak, bu sektörde kullandığınız teknolojiye nasıl bir boyut kazandıracaksınız?
Kullanıcı deneyimini en üst seviyeye taşımak için yaptığımız geliştirmeler ile sunduğumuz hizmeti sürekli ileri taşıyor; 7/24 müşteri hizmetlerimiz ve teknolojik altyapımızla ZES kullanıcılarının ihtiyaçlarına yanıt veriyoruz. Kullanıcılar ZES mobil uygulaması ile şarj istasyonlarının lokasyonlarını görüntüleyebiliyor, rezervasyon yapabiliyor ve işlemlerini kolayca başlatıp sonlandırabiliyor. Nihai kullanıcılarımıza sunduğumuz hizmetin yanı sıra; KVKK uyumlu ZES platform ve mobil uygulamasını, sektörde elektrikli araç şarj hizmeti vermek isteyen firmalara kendi kurumsal kimlikleriyle hizmet verebilecek şekilde sunuyoruz. Yazılımsal yönden yeni bir iş alanı olması ve hizmet modeliyle (SaaS) sunulan ilk proje örneklerinden olması bakımından bu projeler sektöre örnek teşkil ediyor.
Yeni bir gelişme olarak ZES, dünyada sayılı, Türkiye’de ise CarPlay uygulamasını hayata geçiren ilk elektrikli araç şarj istasyonu operatörü oldu. ZES mobil ile uyumlu CarPlay uygulaması sayesinde artık sürücüler araç ekranından uygulamaya erişerek sürüş deneyimini daha pratik ve konforlu hale getirebilecek. ZES aboneleri; CarPlay uygulaması ile farklı, katma değerli ve premium bir kullanıcı deneyimi yaşarken; yakındaki ZES şarj istasyonlarını haritada görüntüleme ve yol tarifi alma hizmetine de ulaşabilecekler. Bu uygulama ayrıca soketlerin canlı durumunu ve kullanılabilirliğini görme, kullanılabilir soketler için hızlı rezervasyon yapma, kullanılabilirlik, soket tipleri ve güçlerine göre filtreleme yapma gibi kolaylıklar sağlayacak. Kullanıcılar, uygulama ile favori konumları görme ve bu konumlara kolayca gidebilme imkanına kavuşurken, son 7 gün içindeki şarj geçmişi detaylarını da görüntüleyebilecek.
Yenilikçi vizyonuyla ZES yurt dışına yönelik hangi hedef ve yatırımları gerçekleştirmek üzerine hareket edecek, global pazarda ZES markasını ne zaman görebileceğiz?
Zorlu Enerji olarak ZES ile Türkiye’de elektrikli şarj istasyonu ağımızı genişletirken geçtiğimiz yıl üçüncü çeyrekte, yurt dışında elektrikli araç şarj istasyonu operatörü olarak faaliyet gösteren “electrip” için WrenHouse Infrastructure LTD ile yeni bir ortaklık gerçekleştirdik. Elektrikli araç şarj istasyonu operatörlüğü ve enerji verimliliği çözümlerine odaklanan iştirakimiz Electrip Global ile yurt dışı faaliyetlerimizi yürütüyoruz. Electrip Global ile şu anda aktif olarak İtalya, Fransa, Yunanistan, Bulgaristan, Hırvatistan, Polonya ve Karadağ’ı içeren 7 ülkede operasyonlarımızı başlattık. Electrip markamızla uluslararası yatırım tecrübemizi, enerji sektörünün farklı alanlarındaki deneyimimiz ile harmanlayarak Avrupa’da da enerjinin dönüşümünde aktif rol oynayacağız. Enerjinin dijitalleşmesi, dönüşümü dediğimiz konunun aslında tam başlangıcındayız. Bu dönüşümü yönlendirecek iş modelleri ve yazılımlarla önümüzdeki 10-15 yıllık süreçte büyük başarı sağlamayı öngörüyoruz.
Son olarak eklemek istedikleriniz nelerdir?
Her geçen gün artan elektrikli araç kullanımına paralel olarak artan elektrikli araç şarj istasyonu ihtiyacını karşılamak için, daha çok kişinin ulaşabileceği lokasyonlarda kurulumlarımızı hız kesmeden sürdürüyoruz; cihazlarımızın gücünü ve kapasitesini de her geçen gün artırıyoruz. Türkiye’nin dört bir yanındaki birçok AVM, hastane, yaşam kompleksi gibi kullanımın yoğun olduğu yerlerin yanı sıra; ilçe ve şehir merkezlerinden uzak noktalara ulaşarak elektrikli araç şarj konforunu ülke geneline daha da yaymayı ve otoyollarda hızlı istasyonlarla hizmet sunma