Beslenme ve diyetetik alanında önemli uzmanlar olan Aleix Sala-Vila, Jennifer Fleming, Penny Kris-Etherton ve Emilio Ros tarafından yürütülen bir araştırma, deniz bazlı alfa-linolenik asit ALA’nın daha yaygın olarak bilinen özelliklerinden ayrı olarak bitki bazlı Omega-3’ün benzersiz faydalarını ortaya çıkarmaya devam ediyor. Bitki bazlı diyetlerin sağlık yararlarına dair kanıtlar göz önüne alındığında, bitki kaynaklı bir Omega-3 yağ asidi olan ALA kardiyo-metabolik hastalıklar ve bilişsel bozukluklara karşı rolünün daha iyi anlaşılmasına yönelik çalışmalar da hız kazanıyor. ALA tüketimi için artan bilimsel kanıtlar büyük ölçüde ceviz gibi başlıca gıda kaynaklarına dayanmaktadır. Advances in Nutrition’da yayınlanan yeni inceleme, ALA tüketmenin %10 daha düşük kardiyovasküler hastalık riski ve %20 daha düşük ölümcül koroner kalp hastalığı riski ile ilişkili olduğunu ortaya koydu.
Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yaygın bir sorun olan Omega-3 eksikliği göz önüne alındığında kalp ve damar hastalıklarının etkisi kaçınılmazdır. Türkiye’de tüm yaş grupları için değerlendirildiğinde her iki ölümden biri kalp damar hastalıkları kaynaklıdır ve bu erken ölümlerin %80’i önlenebilir niteliktedir.
Yakın tarihli incelemenin başlıca yazarlarından biri olan Pennsylvania Eyalet Üniversitesi, Beslenme Bilimleri Bölümü PhD, RD, FAHA, FNLA, FASN, CLS, Evan Pugh Üniversitesi Beslenme Bilimleri Profesörü Penny M. Kris-Etherton; “ALA’nın kardiyovasküler faydaları hakkındaki bilgimiz, mevcut veriler göz önüne alındığında son on yılda önemli ölçüde iyileşti. Mevcut veriler göz önüne alındığında, ALA kardiyovasküler hastalık riskini azaltıyor. Daha da önemlisi, deniz kaynaklı omega-3 yağ asitlerini tüketmeyen bireyler için ALA’nın kalp sağlığı yararları olduğu gibi, tüketenler için de ekstra yararları vardır. Bu nedenle herkesin yeterli miktarda ALA tüketmesi önerilir.” dedi.
Konuyla ilgili olarak Professor Bas ise; “ALA, kalp hastalığı riskini azaltan bağımsız sağlık yararları içeriyor. Ceviz, keten veya chia tohumları gibi ALA açısından zengin besinler, bu temel besinin alımını artırmanın kolay yollarıdır. Ekmeğe, salataya veya çorbaya ceviz eklemek diyet kalitesini artırır.” dedi.
Yayın, randomize kontrollü çalışmaların, ALA diyetinin toplam kolesterolü, düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterolü, trigliseritleri ve kan basıncını azaltabileceğini gösterdiğini ortaya koydu. Epidemiyolojik çalışmalar ayrıca ALA’nın bir anti-inflamatuar etkisi olduğunu ve kardiyovasküler faydalarını topluca hesaba katıyor. Bir meta-analiz, hem diyet hem de biyobelirteç ALA ile diyabet riskinin azaltılmasına yönelik bir eğilim bildirdi.
Ceviz, zengin bir ALA kaynağı olarak öne çıkıyor
Ceviz, önemli miktarda bitki bazlı omega-3 ALA içeren tek ağaç kuruyemişidir. Balık ve alg gibi deniz kaynaklarında yaygın olarak bulunan iki yağ asidi; EPA (eikosapentaenoik asit) ve DHA (dokosaheksaenoik asit) dâhil olmak üzere diyetlerde toplam üç ana Omega-3 formu bulunuyor. Omega-3’ün üçüncü formu olan ALA; ceviz, keten ve çiya tohumlarında bolca bulunan temel bitki bazlı bir yağ asididir.
ALA, Bilişsel Bozukluklara Karşı Umut Veriyor
Yapılan araştırma, ALA’nın bilişsel bozukluklara karşı rolü araştırma açısından erken aşamalarda olunmasına karşın bilişsel bozulmayı önleme konusunda umut verici kanıtlar ortaya çıkabileceğini gösteriyor.
